Je bent hier: Home > Cryptocurrency > Wat is Bitcoin?
Er wordt heel wat jargon gebruikt in de cryptowereld. De manier waarop er gewerkt wordt is ook anders dan wat mensen gewoon zijn uit het normale banksysteem. Met de kleine cursus op deze pagina zal je al goed op weg zijn om de cryptowereld te begrijpen.
Lees hier hoe je cryptocurrency kan kopen!
Een cryptomunt is een digitale geldvorm waarbij cryptografie of versleuteling gebruikt wordt om het hele systeem te beveiligen.
Gewone euro's bewaar je zelf in een portemonnee of op een bankrekening. Een 'wallet' in de cryptowereld kan je vergelijken met een bankrekeningnummer. In feite gaat het alleen over een adres van waar je munten kan versturen of waarmee je munten kan ontvangen, net zoals een gewone bankrekening dus. Je kan dit adres niet zelf kiezen, het is opgemaakt uit een combinatie van cijfers en letters. In de onderstaande afbeelding kan je zo'n adres zien op de Ethereum blockchain.
Je kan voor elk adres publiek raadplegen wat het saldo is. Het bovenstaande adres bezit 37.09958 Ether. Onderaan kan je zien welke transacties er gebeurden. Bij 'IN' heeft dit adres Ethers ontvangen, bij 'OUT' werden er Ethers overgemaakt naar een ander adres.
Het adres van je wallet is een hash van jouw publieke sleutel. De publieke sleutel wordt op zijn beurt dan weer gemaakt door een berekening toe te passen op de private sleutel. Dit is éénrichtingsverkeer: met de private sleutel kan je de publieke sleutel berekenen, maar omgekeerd lukt niet. De private sleutel blijft dus altijd geheim.
Het genereren van een nieuw wallet adres start dus eerst met de creatie van een private sleutel, die je geheim moet houden. Op basis van deze private sleutel wordt een publieke sleutel en vervolgens ook een adres gegenereerd. Je bewijst met de private sleutel dat je eigenaar bent van de bitcoin die op een bepaald adres geregistreerd staan. Wanneer je dus wat bitcoin naar een ander adres wil versturen, dan gebruik je jouw geheime sleutel om deze transactie te 'ondertekenen'. Vergelijk het met de pincode die je moet intoetsen wanneer je met jouw bankkaart wil betalen in een winkel.
Een private sleutel ziet er uit zoals het adres dat je in de afbeelding bovenaan ziet staan. Onmogelijk om als mens te onthouden dus. Je zou deze private sleutel op je pc kunnen bewaren om te kopiëren en plakken, maar dit maakt je kwetsbaar voor hackers. Zij kunnen namelijk deze private sleutel stelen en vervolgens je hele wallet leegroven.
Daarom wordt er voor een wallet software vaak gewerkt met een Keystore File, een klein bestandje waarin je private sleutel op een geëncrypteerde manier bewaard zit. Bij het aanmaken van een nieuwe wallet kies je eerst zelf een paswoord, waarna je deze keystore file kan bewaren. Om je wallet later opnieuw te beheren moet je de keystore file openen met je zelfgekozen wachtwoord. De Keystore file bewaar je best op een memory stick die je alleen in de pc stopt wanneer je je wallet wil beheren. Zorg uiteraard ook voor enkele backups: als je het bestand verliest kan je deze natuurlijk nergens opnieuw downloaden.
Het verliezen van een keystore file hoeft nog niet te betekenen dat je je wallet niet meer kan openen. Na het genereren van een nieuw adres krijg je ook steeds alle gegevens om af te drukken. Hierop staan je publieke en private sleutel. Druk deze af en bewaar het papiertje op een veilige plaats. In dat geval spreken we van een paper wallet. Je kan je wallet dan weer openen door de lange private sleutel over te typen.
Wie meer veiligheid wil, zal kiezen voor een hardware wallet, in veel gevallen een soort van memory stick. Deze kan je openen met een zelfgekozen pincode en aan de pc aansluiten wanneer je je wallet wil beheren. De private sleutels staan op de hardware wallet bewaard en je kent deze dus zelf niet. Je kent alleen je eigen gekozen pincode om het apparaat te openen. Een voorbeeld van zo'n wallet is de Ledger Nano S. Vanaf 2021 kan je ook de revolutionaire hardware wallet van NGRAVE kopen.
Om een backup mogelijk te maken krijg je tijdens het generatieproces van de private sleutels een '24 word recovery seed' aangeboden. Deze reeks van 24 woorden schrijf je over op papier en hiermee kan je op een nieuw apparaat weer toegang krijgen tot jouw private keys. Deze 24 woorden worden gekozen uit een lijst van 2048 woorden, die allemaal een bepaalde reeks tekens voorstellen. Samen vertegenwoordigen deze woorden zo de 'seed key', die gebruikt wordt om de private sleutels te berekenen van verschillende cryptocurrencies zoals bitcoin of ether.
Merk ook op dat je de private sleutels niet zal kennen als je gebruik maakt van een online wallet op de website van een exchange!
Elke crypto exchange zal je wel een lijst geven van de publieke adressen die ze voor jou gegenereerd hebben. Zo kan je snel bitcoin overmaken naar de website in kwestie. Je kan deze adressen ook gebruiken om jouw cryptomunten in te bewaren. Maar let wel op: er is steeds een risico dat één van deze websites gehackt wordt waarna de criminelen je wallet zullen leegroven. Een ander risico is dat de exchange zelf met alles gaat lopen. Zij weten namelijk zelf de private sleutels, dus eigenlijk zijn ze zelf eigenaar van de cryptocoins op al die adressen. Daarom wordt vaak gezegd: "not your keys, not your coins."
Jouw cryptomunten bewaren in zulke online wallets is erg gemakkelijk en is het meest toegankelijk voor beginners. Het kan ook geen kwaad als je maar voor een beperkt bedrag aan cryptocurrency bezit. Maar als je portefeuille groter wordt, moet je toch de stap naar een hardware wallet overwegen.
Zorg er tenslotte ook voor dat jouw account op dergelijke websites moeilijk te hacken is. Gebruik dus bij voorkeur dubbele authenticatie: niet alleen je login en paswoord maar ook een code die gegenereerd wordt via bijvoorbeeld Google Authenticator.
Bitcoin was de eerste gedecentraliseerde cryptomunt en werd in 2009 gelanceerd. De munt is gedecentraliseerd omdat er geen centrale instelling bestaat die de munt beheert. Bitcoins worden rechtstreeks van adres naar adres overgeschreven, zonder tussenkomst van een 'middle man' zoals een bank. De transacties worden gevalideerd in het wereldwijd verspreide netwerk.
"A purely peer-to-peer version of electronic cash would allow online payments to be sent directly from one party to another without going through a financial institution."
Satoshi Nakamoto - uitvinder Bitcoin
Bitcoin draait 24 op 24 en 7 op 7. Doordat het netwerk onderhouden wordt door duizenden nodes die over de wereld verspreid zijn, kan het ook vrijwel nooit offline zijn.
Bitcoin zorgt op zijn eentje voor een alternatief voor het volledige wereldwijde banksysteem. Je kan wanneer je maar wil bitcoins overmaken naar een wallet van iemand die zich aan de andere kant van de wereld kan bevinden. Grensoverschrijdende bankoverschrijvingen zijn bijvoorbeeld erg duur en nemen dagen in beslag. Bij Bitcoin is dit in enkele minuutjes geklaard, ook op een zondag.
Doordat er geen enkele centrale partij is die bitcoin beheert, kan jouw wallet nooit geblokkeerd worden. Een bankrekening kan geblokkeerd worden wanneer de overheid het maar wil. Er kunnen beperkingen opgelegd worden, zoals bijvoorbeeld in de financiële crisis van 2013 in Cyprus. Inwoners van dat land mochten maar 300 euro cash per dag opnemen. Er werden limieten bepaald voor internationale overschrijvingen om te voorkomen dat teveel geld het land zou verlaten. Dat zou de banken immers nog dieper in de problemen gebracht hebben.
De afwezigheid van een centrale partij is dus enerzijds een groot voordeel, omdat je echt zelf eigenaar bent van jouw coins. Een overheid kan er geen beslag op leggen. Er is echter wel een belangrijk nadeel: verlies je jouw private sleutels of maak je coins over naar een verkeerd adres, dan kan dat niet teruggedraaid worden. Er is geen helpdesk zoals bij een bank en als je zelf een fout gemaakt hebt is er dus niemand die jou kan helpen.
Bitcoin kan heel wat mensen toegang geven tot een nieuw financieel systeem. Er wordt vaak verwezen naar Banking the unbanked: er zijn wereldwijd zo'n 2 tot 3 miljard mensen die geen toegang hebben tot bankdiensten. Ze kunnen geen bankrekening openen omdat er heel wat formaliteiten moeten voldaan worden. Je moet identiteitspapieren voorleggen en een bankrekening openen kost vaak geld. Zeker in de derde wereld is dit een probleem, maar ook in de VS zouden er naar schatting meer dan 50 miljoen mensen unbanked of underbanked zijn. Deze mensen hebben meestal wel een smartphone. Een wallet downloaden kan gratis en dan zijn ze klaar om cryptomunten te ontvangen, zonder een heel goedkeuringsproces te doorlopen. Vervolgens kunnen ze ook zelf betalingen versturen vanuit hun wallet en toegang krijgen tot diensten die vroeger voor hen onmogelijk waren.
Elke Bitcoin transactie die je wil doen, waarbij je coins naar een ander adres wil sturen, wordt in een 'block' verpakt. Daarna controleert het netwerk of de transactie kan doorgaan. Er wordt ondermeer gecheckt of je deze bitcoin wel degelijk kan uitgeven. Bitcoins die je reeds uitgegeven hebt kan je dus niet meer opnieuw uitgeven.
Na bevestiging door het netwerk wordt de transactie uitgevoerd en zijn de bitcoin overgemaakt aan het andere adres. Het block met deze transactie wordt vervolgens als het ware bevroren, zodat het later nooit nog kan gewijzigd worden. Het block wordt daarna aan de vroegere blocks vast geketend, vandaar de term blockchain. Elke 'mijner' die deelneemt aan het netwerk beschikt steeds over de volledige blockchain.
Wanneer iemand er in slaagt om een oud blok toch te wijzigen bij mijner x, dan zullen de overige mijners dit al snel ontdekken en de blockchain van mijner x wordt vervolgens opnieuw overschreven met de juiste blockchain. Dit maakt het systeem onkraakbaar, wat ook nodig is gezien er geen centrale autoriteit is die waakt over de juistheid van de gegevens.
Een blokketen kan je dus best vergelijken met een publiek logboek waar ontelbare identieke exemplaren van bestaan. Gezien de blokken publiek zijn kan je ook steeds raadplegen welke transacties er in het verleden allemaal uitgevoerd zijn op welke adressen. Je kan ook kijken hoeveel bitcoin er op een bepaald adres staan. Maar omdat er verder geen identiteitsgegevens aan een adres gekoppeld zijn, kan Bitcoin wel anoniem zijn. De meeste mensen zijn deze vorm van transparantie echter niet gewend.
Bij de start van de Bitcoin (BTC) werd er bepaald hoeveel munten er gemaakt kunnen worden. De munten worden ontgonnen of 'gemijnd' telkens als een mijner een nieuw block kan controleren en bevestigen. Er worden nieuwe bitcoin uitgekeerd in ruil voor deze complexe berekeningen, die trouwens veel computerkracht vergen. Maar aangezien er maximaal 21 miljoen bitcoin gemaakt kunnen worden, zullen de mijners later op basis van een soort transactiekost moeten gaan werken.
In 2012, 2016 en 2020 vond er een zogenaamd bitcoin halving event plaats. Op dat moment worden het aantal bitcoin waarmee een mijner beloond wordt gehalveerd in aantal. Zo ging de bitcoin block reward in 2016 van 25 naar 12.5 bitcoins. In 2020 worden dat 6.25 bitcoins. Hierdoor komen er steeds minder nieuwe bitcoin bij, wat een opwaartse druk op de prijzen zou moeten hebben als de vraag naar bitcoin blijft stijgen.
Elk gemijnd blok wordt vastgemaakt aan de vroegere blokken en de blockchain wordt zo langer. Hoe langer de blockchain, hoe moeilijker het wordt om de nieuwe cryptografische puzzel op te lossen om nieuwe blocks te bevestigen. Er is dan meer rekenkracht nodig om nog nieuwe bitcoin te krijgen. Mijnen met een gewone laptop is momenteel onmogelijk bij bitcoin.
De eindige hoeveelheid van Bitcoin zorgt voor een relatieve schaarste. In theorie moet Bitcoin zo zijn waarde behouden. Er kunnen namelijk geen extra bitcoin gemaakt worden zoals een centrale bank wel extra euro's kan drukken. Door de stijging van de geldomvang in euro treedt er automatisch inflatie op. Er is dan namelijk meer geld in omloop waarmee men de jaarlijkse productie van goederen en diensten kan aankopen. Het logische gevolg is dat de prijzen van goederen en diensten beginnen te stijgen en dit staat bekend als inflatie. Een brood vandaag kost dan ook vele malen meer dan pakweg 50 jaren geleden.
De bitcoin koers kan alleen stijgen door de simpele wet van vraag en aanbod. Het aanbod aan bitcoin is beperkt en de vraag naar de munten groeit: er zijn steeds meer mensen die gebruik willen maken van Bitcoin. Coinbase, de bekende Amerikaanse exchange, telt in 2021 al meer dan 73 miljoen gebruikers en er komen dagelijks nog meer accounts bij. Dat zijn vrijwel allemaal nieuwe Bitcoin gebruikers die uiteraard wat bitcoin willen aankopen. Moest de interesse van het publiek wegvallen, dan zou de vraag naar bitcoin ook dalen en dan komen de prijzen onder druk. Dat zien we trouwens regelmatig gebeuren in de zogenaamde berenmarkten die onstaan na het neerzetten van nieuwe topkoersen. Iedereen die op dat moment bitcoin heeft willen kopen, bezit dan ook bitcoin. Er komt geen nieuwe vraag meer bij en dan zien we periodes van stevige dalingen, die jaren kunnen blijven duren. Vaak spreken we ook over de 'crypto winter'.
Na het succes van Bitcoin zijn er nog honderden andere 'altcoins' gelanceerd die proberen te concurreren met Bitcoin op bijvoorbeeld snelheid. Veel van deze munten zijn echter niet gedecentraliseerd, waardoor er een team aan de leiding staat. Vaak gaat het hierbij ook over oplichting, waarbij de uitgevers proberen snel rijk te worden door een gouden toekomst te beloven. Deze muntjes worden ook vaak 'shitcoins' genoemd, wees dus erg voorzichtig met altcoins!
Download hier meteen het meer dan 150 pagina's tellende e-book "Bitcoin & crypto uitgelegd".
