zondag 05 december 2021 - door Redactie
De bitcoin koers werd bij de start van het weekend weer sterk teruggefloten. Hoe komt het dat we regelmatig zulke grote dalingen zien, zelfs in een stijgende trend?
De cryptomarkt is nog jong en de koersen zijn erg volatiel. Elke belegger moet zich bewust zijn van het feit dat koersen van cryptomunten snel kunnen stijgen, maar evengoed ook zeer snel kunnen dalen. Een daling kan meerdere maanden of zelfs jaren in beslag nemen en dan spreken we over een 'crypto winter'. Maar ook tijdens een bull markt, waarbij de koersen in een stijgende trend zitten, komen korte maar stevige dalingen voor.
Naar de oorzaak van zulke heftige koersbewegingen is het vaak even gissen. Meestal ligt er een combinatie van factoren aan de basis van een sterke daling, maar vrijwel altijd speelt de hoge leverage een rol. Dat bekijken we zometeen in detail. Eerst gaan we het even hebben over de fundamentele factoren.
De kiemen voor de sterke daling kunnen we vinden in enkele belangrijke macro-economische nieuwsfeiten. In dit geval werd de paniek vorige week reeds ingezet door de verspreiding van een nieuwe Covid variant, de zogenaamde Omicron. Beleggers houden niet van onzekerheid en dit zorgde voor een verkoopgolf op de aandelenbeurzen. Nieuwe restricties en lockdowns zorgen ervoor dat mensen minder kunnen consumeren, reizen en drukken de internationale handel. Kortom, de economische groei krijgt een klap en beleggers willen zich hier tegen indekken door alle risicodragende activa te verkopen. In het jargon spreken we over een 'Risk-off' periode. Omdat bitcoin een globale markt is die 24 uren per dag en 7 dagen per week actief is, kan er uiteraard ook in het weekend uitgestapt worden wanneer de traditionele aandelenmarkten gesloten zijn.
Een ander verhaal dat zich momenteel ontspint gaat over de centrale banken die de inflatie ernstiger beginnen nemen. Tot enkele maanden geleden hadden ze het steevast over 'transitory' inflation, maar ondertussen geven de centrale bankiers zelf toe dat het toch niet zo'n tijdelijk fenomeen zal zijn. Jerome Powell, voorzitter van de Amerikaanse Fed, gaf deze week aan dat ze het woord 'transitory' beter laten vallen. De markten hadden niet echt verwacht dat de Fed anders naar inflatie zou gaan kijken, waardoor er vrees is voor tapering en renteverhogingen. Hierbij zal de Fed het beleid dus verstrakken, minder dollars drukken om obligaties op te kopen en eventueel de rente verhogen.
Beleggers investeren nu in activa met een hoger risico omdat er haast geen alternatief is. De rente op 'veilige' overheidsobligaties is haast nul of soms zelfs negatief. Wanneer de rente echte sterk zou stijgen, dan worden overheidsobligaties weer wat aantrekkelijker en zal er geld wegvloeien uit beleggingen met een hoger risico, zoals aandelen of cryptocurrency.
Het sentiment onder beleggers is dus wat negatiever geworden, maar door hoge hefbomen vertaalde zich dit in fors dalende koersen van cryptomunten. Heel wat spelers die gebruik maken van deze hefbomen zijn dan ook veel geld verloren in de afgelopen dagen.
Een hefboom wordt vaak gebruikt door professionele traders. Zo worden minieme koersverschillen uitvergroot, waardoor de winsten maar ook de verliezen worden uitvergroot. Ook in de aandelenmarkt zien we soms problemen door het gebruik van hefbomen. Het is dan ook erg gevaarlijk om een hefboom te gebruiken in de cryptocurrency markt, die van nature al erg volatiel is.
Laten we eens een voorbeeld bekijken van de hefboomwerking op bitcoin. Stel dat de bitcoin koers $50.000 is en dat je 1.5 bitcoin bezit. Je verwacht dat de koers verder gaat stijgen en gaat long. Door gebruik te maken van een hefboom zou je ervoor kunnen kiezen om 1 bitcoin in te zetten als margin, een soort van onderpand. Via een broker of exchange, die een hefboom van 10 mogelijk maakt, mag je vervolgens 10 bitcoin aankopen. Je hebt op dat moment een positie van $500.000 open staan, terwijl je inleg maar $50.000 is.
Stijgt de koers met 10%? Dan is jouw positie plots $550.000 waard. Je besluit de positie te sluiten en jouw inleg van $50.000 is zo verdubbeld. Je had 1 bitcoin 'ingezet', maar je bezit nu 2.5 bitcoin. Je had namelijk nog 0.5 bitcoin op jouw account staan en de ingezette bitcoin is verdubbeld. Een koersstijging van 10% in bitcoin bezorgt jou een rendement van 100%. De hefboom van tien zorgt ervoor dat de winst dus 10 keer uitvergroot wordt.
Bij het verkeerd inschatten van de toekomstige koers kunnen de verliezen echter zeer snel oplopen. Daalt de bitcoin koers bijvoorbeeld met 10%? Jouw positie van $500.000 is dan nog maar slechts $450.000 waard. Je inleg van $50.000 is helemaal verdwenen en de bitcoin die je ingezet had, ben je kwijtgespeeld. Een verlies van 10% betekent hier voor jou een verlies van 100% op jouw inzet. De hefboom van 10 vergroot het verlies dus 10 keer uit.
Dat laatste voorbeeld zou moeten duidelijk maken dat het erg snel kan gaan. Wanneer de koersen beginnen dalen, dan zal de broker jou een 'margin call' sturen. Bij een bitcoin koers van $47.000 is jouw positie nog $470.000 waard. Gezien je 10% als margin moet hebben, moet jouw margin $47.000 zijn.
Je had 1 bitcoin ingezet die $50.000 waard was, maar nu nog slechts $47.000 waard is. Daarbovenop kijk je aan tegen een verlies van $30.000 op deze positie, die alvast van jouw margin wordt afgetrokken. De margin bedraagt dus nog slechts $17.000 en er zal je gevraagd worden om $30.000 bij te storten. Wanneer je deze fondsen niet bezit, zal je jouw positie moeten verkopen om de verliezen te beperken.
Dat is de reden waarom we vaak versnellingen zien in een ingezette daling. De liquidatie van 1 trader zet mogelijk een volgende hefboomhandelaar ook aan om zijn positie te sluiten om de verliezen te beperken. Er volgt zo een hele cascade van partijen die noodgedwongen hun bitcoin moeten verkopen.
Wanneer je niet ingaat op de margin call van de exchange, zal deze jouw positie zelf afsluiten. Op deze manier wordt jouw positie geliquideerd om verdere verliezen te vermijden. Als ze dit niet zouden doen, dan blijven de verliezen namelijk oplopen en dan zou je een enorme schuld opbouwen tegenover de exchange. Het verlies op de positie van $500.000 moet jij namelijk helemaal slikken. Je bent dan 'rekt', crypto slang voor een account die volledig geruïneerd is.
In de volgende grafiek van Coinglass is duidelijk het bovenstaande effect te zien van long en short trades die geliquideerd werden. De long trades zijn de groene balkjes, de short trades zijn de rode balkjes. Links op de grafiek zien we een grote groene balk. Op 6 september werden zo'n 3,2 miljard dollar aan long posities op de cryptomarkt geluiqideerd. De bitcoin koers daalde toen van ongeveer $53.000 naar $43.000.
Rechts op de grafiek zien we een ander grote groene balk. Op 3 december werden zo'n 2,1 miljard dollar aan long posities op de cryptomarkt geliquideerd. De bitcoin koers crashte van rond de $54.000 naar $43.000.
Trouwens, in het voorbeeld hierboven hadden we het over een hefboom van 10. Er zijn echter partijen genoeg die je toelaten om crypto te verhandelen met hefbomen van 50 tot wel 100. Kleine koersreacties kunnen je dan al gauw in de problemen brengen.
We kunnen dus besluiten dat er vaak wel nieuwsfeiten aan de basis liggen van sterke dalingen op de cryptomarkt. Doordat veel traders een hefboom gebruiken, worden negatieve koersreacties vaak enorm versterkt omdat zij allemaal tegelijk hun verkeerd ingeschatte positie proberen te sluiten, of omdat deze posities door hun broker of exchange automatisch gesloten worden.
Disclaimer: beleggen is altijd risicovol. Bescherm steeds jouw vermogen door risico's te spreiden.
Download hier meteen het meer dan 150 pagina's tellende e-book "Bitcoin & crypto uitgelegd".
