Je bent hier: Home > Leren Traden > 14. Candlestick patronen
Door Steven Anthonis - @stevenanthonis
Japanse candlesticks of kaarsgrafieken zijn erg nuttig om ons meer informatie te verschaffen dan een gewone lijngrafiek. Met één blik op de grafiek zie je meteen welke bewegingen er in een bepaalde beursdag hebben plaatsgevonden.
Om een kaars te maken zijn er 4 koersgegevens nodig: de openingskoers, slotkoers, hoogste koers en laagste koers. Deze gegevens kunnen over 1 dag verzameld worden en dan construeren we een daggrafiek. We kunnen dezelfde gegevens ook van 1 week verzamelen, dan hebben we een weekgrafiek. Of we kunnen een uurgrafiek of een minuutgrafiek maken. Van gelijk welke periode kan men dus kaarsgrafieken maken.
De software die je gebruikt zal deze kaarsen op een bepaalde manier gaan voorstellen. Klassiek gezien werden er vooral witte en donkere kaarsen gebruikt.
Is het lichaam van de kaars donker of rood? Dan hebben we te maken met een negatieve sessie. De koers is immers lager afgesloten dan de opening. Ziet het lichaam wit of groen? Dan is de koers gestegen doorheen de sessie. We sluiten hoger af dan de openingskoers.
De verticale streepjes aan de bovenkant en onderkant van de kaarsen noemen we wieken of schaduwen. Ze geven weer waar de hoogste en de laagste koers van de dag geweest is.
Kaarsgrafieken zijn een heel nuttig instrument om het sentiment op de markten visueel te meten. Je ziet meteen of de markt tijdens een bepaalde dag is gestegen of gedaald.
De vorm van deze kaarsen geeft vaak suggesties over waar de markt in de komende periode naartoe wilt. Grote lichamen wijzen op veel kracht in de markt. Een lang wit of groen lichaam wijst op veel koopdruk. Een lang donker of rood lichaam wijst op veel verkoopdruk.
We gaan meteen enkele kaarspatronen bekijken.
Ook hier is het weer belangrijk om te beseffen dat het over indicaties gaat. Een positief ommekeersignaal zal niet altijd gevolgd worden door een wijziging naar een stijgende trend. Analyseer de markten steeds vanuit verschillende invalshoeken: trend, candlesticks, indicatoren,... Zoek naar verschillende indicaties die in dezelfde richting wijzen. Bijvoorbeeld een bullish ommekeersignaal dat gevormd wordt op een steunzone.
Bij een doji is de openingskoers gelijk aan de slotkoers. De kaars heeft dus geen lichaam. Dit wijst op een gevecht tussen kopers en verkopers, maar geen van beide partijen kon de overhand nemen. Bijvoorbeeld: de markt opent op 100 en stijgt vervolgens naar 105. Daarna keert de boel neerwaarts en daalt de markt naar 95. Tegen het slot bevinden we ons echter opnieuw op 100. De markt heeft dan tijdens de sessie een uitstap naar boven gemaakt en naar beneden. Maar echte richting werd er niet gekozen.
Doji's komen we vaak tegen nabij absolute toppen en absolute bodems. Maar een doji impliceert niet dat de markt plotseling zal omkeren. Wacht op bevestiging in de volgende sessie.
In de bovenstaande grafiek zagen we een doji bij de topvorming. In de onderstaande grafiek zien we de doji op de bodem verschijnen.
Een hamer is een ommekeerpatroon aan het einde van een daling. Het lichaam van de kaars mag wit / groen of rood / zwart zijn, maar we geven de voorkeur aan een wit of groen lichaam. Dat maakt het patroon nog sterker.
De middelste kaars is de hamer. De markt gaat lager tijdens de sessie en zet ergens een dieptepunt neer. Daar keert de boel en de kopers duwen de markt tot boven de openingskoers. Er verschijnt een klein lichaam en een lange onderste wiek. Deze lange wiek wijst op heel wat interesse van kopers. Het patroon moet de volgende sessie bevestigd worden met een verdere stijging.
Om het patroon geldig te maken moet de lengte van de wiek minimum twee keer de lengte van het lichaam zijn. Hoe langer de wiek, hoe krachtiger het patroon. In de praktijk stel je vast dat je vaak hamers tegenkomt met een kleine bovenste wiek, zoals in het voorbeeld hier onder.
Een shooting star is net het omgekeerde van een hammer. Op het einde van een stijging geeft het de vermoeidheid weer van de markt. De markt probeert de stijging verder te zetten, maar wordt zwaar teruggefloten.
Het terugfluiten resulteert in een lange bovenste wiek en een klein lichaam. In de volgende sessies is het wachten op bevestiging.
De bullish engulfing is een ommekeer patroon dat bestaat uit twee kaarsen.
Aan het einde van een daling zien we een donkere of rode kaars verschijnen. De volgende sessie gaat de markt lager open, maar daarna komt er een spectaculair herstel. De markt sluit af boven de openingskoers van de vorige kaars.
Het witte of groene lichaam van de tweede kaars omvat heel het donkere of rode lichaam van de vorige kaars. Dit wijst op een erg stevige wijziging in het sentiment. Het patroon is dus eenvoudig te herkennen door te kijken of het lichaam van kaars 1 in het lichaam van kaars 2 kan geschoven worden.
Het omgekeerde patroon is uiteraard een bearish engulfing, die we aan het einde van een stijging zien verschijnen.
De tweede kaars is een donkere of rode kaars. Het lichaam van deze tweede kaars omvat het hele witte of groene lichaam van de eerste kaars. Dat wijst op een wijziging in het sentiment.
Op de onderstaande grafiek zien we enkele bullish en bearish engulfing patronen.
Een ander potentieel ommekeerpatroon is het piercing pattern. Hier zien we eerst een donkere of rode kaars. De volgende sessie gaat de markt lager open, maar intraday komen er kopers op de proppen. Zij duwen de koers fors hoger, tot boven het midden van de vorige kaars.
Het stevige herstel wijst uiteraard op een belangrijke wijziging in het sentiment.
Het omgekeerde van een piercing line is de dark cloud cover. Op het einde van een stijging springt de markt nog hoger bij de opening, maar worden de koersen daarna teruggefloten. De markt sluit onder het midden van de voorgaande witte of groene kaars.
Deze ommekeer wijst weer op een verandering in het sentiment.
Er bestaan nog tientallen andere candlestick patronen. Meer info vind je bijvoorbeeld terug in hét standaardwerk over kaarsgrafieken: Japanese Candlestick Charting Techniques van Steve Nison.
Let weer op: de candlestick patronen die we hierboven bekeken werken uiteraard niet altijd. De getoonde voorbeelden zijn goed gekozen. Achteraf is het altijd makkelijk om een goed werkend patroon aan te duiden. Spijtig genoeg leven wij aan de rechterkant van de grafiek. Wat gaat morgen brengen? Dat weten we niet. Net daarom zijn scenario's zo belangrijk. Bepaal het scenario dat de meeste slaagkans heeft en speel daar op in. Maar zoals we in deel 1 gezien hebben: het risico dat je loopt op een nieuwe trade moet steeds erg klein blijven!
In het volgende hoofdstuk behandelen we enkele belangrijke technische indicatoren.
Inhoudstafel Leren Traden 13. Gaps 15. Technische indicatoren
CFDs zijn complexe instrumenten en hiermee riskeer je snel geld te verliezen door het hefboomeffect. Zo'n 74 tot 89% van de retail beleggers verliezen geld door te handelen in CFDs. Je moet overwegen of je zelf dit hoge risico op het verlies van jouw kapitaal wil lopen.
Gratis: het meer dan 150 pagina's tellende e-book "Bitcoin & crypto uitgelegd".