maandag 13 januari 2025 - door
Steven Anthonis
De olieprijzen zijn sterk gestegen na nieuwe sancties van de Verenigde Staten tegen Rusland en de zogeheten Russische schaduwvloot.
Deze maatregelen zijn bedoeld om de Russische olie-export verder aan banden te leggen, wat leidt tot verhoogde druk op de wereldwijde olievoorziening.
De Russische schaduwvloot bestaat uit een netwerk van tankers die niet onder de Russische vlag varen, maar Russische olie vervoeren naar landen zoals India en China. Door vlaggen van andere landen te gebruiken en ondoorzichtige handelsroutes te kiezen, proberen deze schepen de sancties van Westerse landen te omzeilen.
Hoewel deze tactiek maandenlang effectief was, hebben de VS nu nieuwe sancties ingevoerd om elke schakel in deze keten te raken. Bedrijven die Russische olie exporteren, zoals Gazprom Neft en Surgutneftega, worden direct geviseerd. Deze twee bedrijven zijn verantwoordelijk voor ongeveer 25% van de Russische olie-export.
De sancties treffen niet alleen de Russische olieproducenten, maar ook de bedrijven die betrokken zijn bij de logistieke keten, waaronder:
In reactie hierop hebben sommige landen al maatregelen genomen:
Volgens Citigroup zullen deze sancties de Russische olie-export met 800.000 vaten per dag verminderen. Hierdoor moeten landen als China en India meer olie kopen op de reguliere markt, wat de vraag opdrijft en de prijzen verhoogt.
Ook het Verenigd Koninkrijk heeft Gazprom Neft en Surgutneftega gesanctioneerd. Volgens de Britse overheid dragen de winsten van deze bedrijven direct bij aan het financieren van de Russische oorlogsinspanningen in Oekraïne.
De combinatie van deze maatregelen versterkt de druk op Rusland, dat nu minder inkomsten uit olie kan genereren. Dit creëert een geopolitieke hefboom voor de VS en bondgenoten, terwijl het tegelijkertijd voor kortetermijnschaarste op de oliemarkt zorgt.
China en India zijn de grootste afnemers van Russische olie en spelen een sleutelrol in de mondiale vraag. Hoewel deze landen lange tijd tegenwicht boden aan Westerse sancties, dwingen de nieuwe beperkingen hen nu om alternatieve bronnen te zoeken. Dit kan de mondiale olieprijs verder opdrijven, vooral omdat beide landen enorme energiebehoeften hebben om hun economische groei te ondersteunen.
Volgens analisten zien de VS dit als een strategische kans om druk uit te oefenen op Rusland. De verhoogde afhankelijkheid van reguliere oliebronnen zou Rusland minder middelen geven om de oorlog in Oekraïne te financieren.
Naast de geopolitieke factoren speelt ook het winterweer een rol in de stijging van de olieprijs. Met vriestemperaturen in veel regio’s stijgt de vraag naar stookolie en aardgas, wat extra druk zet op de energieprijzen.
Hoewel de olieprijs momenteel stijgt, kan deze trend tijdelijk zijn. De nieuwe Amerikaanse president, Donald Trump, heeft plannen aangekondigd om de binnenlandse olieproductie drastisch te verhogen. Met slogans als "Drill, baby, drill" wil Trump zorgen voor goedkopere energie in de VS door meer olie uit eigen bodem te halen.
Als deze belofte wordt waargemaakt, kan de toegenomen productie de wereldwijde olieprijzen stabiliseren of zelfs doen dalen. De olie-industrie in de VS is historisch veerkrachtig en heeft de capaciteit om op korte termijn de output te verhogen.
De nieuwe sancties tegen Rusland hebben een directe impact op de wereldwijde olieprijzen. Terwijl landen als China en India gedwongen worden om hun olie elders te kopen, blijft de markt onder stoom staan door geopolitieke spanningen en seizoensgebonden vraag.
Toch kan de impact op lange termijn afhangen van de strategieën van de VS en andere olieproducerende landen. Als Trump zijn beloftes van verhoogde olieproductie waarmaakt, kan dit een tegenwicht bieden aan de huidige prijsstijgingen en de wereldwijde energiemarkt stabiliseren.
Disclaimer: beleggen is altijd risicovol. Bescherm steeds jouw vermogen door risico's te spreiden.
Download hier meteen het meer dan 150 pagina's tellende e-book "Bitcoin & crypto uitgelegd".