vrijdag 22 november 2024 - door
Steven Anthonis
De gasprijs is sinds het dieptepunt van maart meer dan verdubbeld, maar blijft voorlopig ver onder de pieken die tijdens de energiecrisis van 2022 werden bereikt.
Terwijl de winter nadert, stijgt de vraag naar gas door kouder weer en zorgen over de betrouwbaarheid van leveringen. Een escalatie van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne maakt gashandelaars zenuwachtig. Bovendien stopte Rusland vorig weekend de leveringen van gas aan Oostenrijk omdat er een geschil is tussen Gazprom en het Oostenrijkse OMV. Daarbij komt nog dat eind dit jaar het transitcontract met Oekraïne afloopt. Dat land wil geen Russisch gas meer over zijn grondgebied transporteren, wat voor problemen zorgt in landen als Hongarije en Slovakije.
In maart lag de groothandelsprijs voor gas rond de 24 euro per megawattuur, maar gisteren schoot deze door naar 48 euro per megawattuur. Hoewel consumenten met variabele contracten hierdoor een hogere energierekening mogen verwachten, blijven we ver weg van de recordprijzen van 2022. Toen steeg de gasprijs door paniekreacties tot boven de 330 euro per megawattuur.
De prijsstijging wordt nu gedreven door een toename in gasverbruik tijdens koude dagen en blijvende twijfels over het aanbod. Maar mogelijke problemen zullen minder ernstig zijn dan vroeger, dankzij verbeterde gasopslag en alternatieve leveringen.
In 2022 zorgde Rusland voor bijna 40% van het Europese gasaanbod. Toen Europa besloot om Russisch gas te mijden, moest er razendsnel gezocht worden naar alternatieven. Liquefied Natural Gas (LNG) werd een cruciale oplossing, met tankers die vloeibaar gas vanuit de VS en andere landen naar Europa brachten. Nederland en Duitsland bouwden bijvoorbeeld extra terminals om heel wat extra LNG-leveringen op te kunnen vangen.
Toch is Europa nog niet volledig onafhankelijk van Russisch gas. Elke verstoring in de Russische leveringen kan nog steeds een impact hebben op de gasprijs. En ook bij LNG kunnen zich problemen stellen. Wanneer Aziatische markten bereid zijn om meer te betalen, kunnen schepen besluiten hun lading daarheen te sturen. Daardoor zou Europa belangrijke leveringen kunnen mislopen.
Ondanks deze uitdagingen lijken extreme prijsstijgingen zoals in 2022 onwaarschijnlijk. De Europese gasvoorraden zijn momenteel voor 91% gevuld, ruim boven het historische gemiddelde. Volgens Entsog, de federatie van gastransportbedrijven, kunnen de voorraden tegen april 2024 dalen tot ongeveer 40%, zelfs als Rusland zijn leveringen volledig stopzet. Dit biedt een solide basis om de voorraden in de lente en zomer weer aan te vullen tot 100%.
Europa streeft ernaar om de gasvoorraden na de winter boven de 30% te houden. Dit is essentieel om eventuele onverwachte schokken op te vangen, zoals een extreem koude winter, verstoringen in LNG-leveringen en een volledige stopzetting van Russisch gas.
Hoewel een combinatie van deze factoren tot extra druk op de markt kan leiden, wordt verwacht dat de huidige buffers en infrastructuur een nieuwe energiecrisis kunnen voorkomen. Tenslotte kunnen bedrijven en gezinnen nog aangespoord worden om minder te verbruiken. Tijdens de energiecrisis in 2022 daalde het gasverbruik in Europa met 30%. Bij hogere prijzen kiezen consumenten er uiteraard zelf voor om de verwarming in huis een graadje lager te zetten.
Disclaimer: beleggen is altijd risicovol. Bescherm steeds jouw vermogen door risico's te spreiden.
Download hier meteen het meer dan 150 pagina's tellende e-book "Bitcoin & crypto uitgelegd".
